Głoska [k] u dziecka, które rozwija się prawidłowo pod względem językowym pojawia się między pierwszym a drugim rokiem życia. Niestety, czasem dziecko opuszcza tę głoskę, jeśli nie potrafi jej wymówić. W innych przypadkach zamienia na [t].
Dlaczego tak się dzieje?
Zazwyczaj dziecko nie ma problemu z tymi głoskami, które pojawiają się jako pierwsze w rozwoju (tzw. głoski prymarne – pierwsze), czyli P, B, M. Dlatego Mamy cieszą się sądząc, że pocieszka woła ją Mmamma!, a Babcie są wniebowzięte słysząc Baba! Muszę Was zmartwić, bo to nie jest przywołanie najbliższych osób. To zabawa językiem, dźwiękiem.
Następnie pojawiają się tzw. głoski sekundarne (drugie), czyli T, D, F, W, S, Z, Ś,Ź, N, H, G, K, L, SZ, Ż, C, DZ, Ć, DŹ, CZ, DŻ, R, zazwyczaj w powyższej kolejności. Teraz szczęśliwy jest Tatuś, bo jego Skarb wymawia TATA .
Więc kiedy [k]?
Od T do K jeszcze długa droga, zanim Maluszek nauczy się je wypowiadać. Głoska trudna, bo miejsce jej realizacji jest całkiem inne, niż tych pierwszych. Dziecko musi nauczyć się, że tylną część języka trzeba unieść do podniebienia miękkiego, przy tym otworzyć usta i opuścić żuchwę. Istne akrobacje językowe! To już nie jest „bułka z masłem”!
Co robić, jeśli dziecko nie mówi [k], [g], [h]? (spróbujcie wypowiedzieć te głoski – zauważyliście, że język i podniebienie zachowują się podobnie?). Ucz bawiąc się, baw się ucząc :
Jak? A tak:
• Pychotka! Jaki smaczny był kompocik? – Mniam, mniam. Dzieci lubią MLASKAĆ. Mlaskajcie razem na zdrowie!
• Jedzie, jedzie chłop. Na koniku, hop! – KLĄSKAJ tak, jak naśladujesz konika.
• Podrzyj kartkę papieru na kilka kawałków. Daj maluchowi słomkę. Niech zasysa te kawałki. Opcja dla starszych: wydrukowany rysunek tnę na kawałki. Stają się puzzlami. Dziecko ma ułożyć puzzle używając słomki i swojego układu oddechowego.
• Czy mam wszystkie ząbki? Języczkiem dziecko „sprawdza”, czy żaden ząbek nie poszedł na wycieczkę
• Ssanie cukierka. Najlepsza nagroda, bo kochają słodycze. Daj landrynkę. Niech ssie, a nie rozgryza

Inne zabawy:

*  Opieranie czubka języka o dolne zęby i cofanie go w głąb jamy ustnej, aby nastąpiło uniesienie grzbietu języka do góry – zabawa Koci grzbiet.

*  Picie gęstych napojów przez długą i cienką słomkę.

*  Układanie czubka języka za górnymi zębami i opuszczanie go do dziąseł dolnych podczas szerokiego otwierania jamy ustnej.

*  Ziewanie przy szeroko otwartych ustach.

*  Wdychanie powietrza nosem i wydychanie ustami, podczas szerokiego otwierania ust.

*  Przyklejanie całej masy języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach, a następnie energiczne opuszczanie przodu języka w dół.

*  nawoływania i okrzyki:

• hej, hej
• hop, hop,
• hej ho, hej ho,
• ho ho ho,
• hip hip, hura,
• buch, bach,
• echo, echo.

*  imitowanie śmiechu:

• dziadka – he, he,
• taty – ho, ho,
• mamy – ha, ha,
• dziewczynki – hi, hi

Przy tym trzeba pamiętać, że  WIZYTA U LOGOPEDY JEST KONIECZNA